Difference between revisions of "LPIC-1 Objectives V3(TR)"

From LPI Wiki
Jump to: navigation, search
 
(41 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 7: Line 7:
  
 
==Sürüm Bilgisi==
 
==Sürüm Bilgisi==
Buradaki hedefle 3.0.2 sürümüne aittir.
+
Buradaki hedefle 3.5.0 sürümüne aittir.
  
 
2.x sürümünden 3.x sürümüne geçişteki değişikliklere ait özet ve detaylı bilgiler için  [[LPIC1AndLPIC2SummaryVersion2To3|buraya ]] bakabilirsiniz.
 
2.x sürümünden 3.x sürümüne geçişteki değişikliklere ait özet ve detaylı bilgiler için  [[LPIC1AndLPIC2SummaryVersion2To3|buraya ]] bakabilirsiniz.
Line 13: Line 13:
  
 
==Ekler==
 
==Ekler==
===''Ek (1 Nisan 2009)''===
+
 
 +
===''Açıklama Zeyilnamesi (1 Ekim 2012)''===
 +
 
 +
* önceki açıklamanın tekrar gönderilmesi
 +
* 107.3 bölümündeki dosya listesine TZ env değişkeni eklendi
 +
* 103.1 anahtar kelimeler listesine .bash_history eklendi
 +
 
 +
===''Sürüm Güncelleme zeyilnamesi (2 Haziran 2012)''===
 +
 
 +
* 3.5.0 sürümüne güncellendi.
 +
* 102.2 bölümündeki anahtar terimler listesine GRUB 2 için temel yapılandırma seviyesinin kapsandığı eklendi.
 +
* 104.1 bölümündeki anahtar terimler listesine ext4 dosya sisteminin kapsandığı eklendi.
 +
* 101.3 bölümündeki anahtar terimler listesine  systemd ve upstart için temel özelliklerinin bilinmesi gerektiği eklendi.
 +
* 109.1 bölümündeki anahtar terimler listesine IPv6 temel özellikleri eklendi.
 +
* 102.1 bölümündeki anahtar terimler listesine temel LVM bilgisi eklendi.
 +
* 102.2 bölümündeki anahtar terimler listesinden LILO kaldırıldı.
 +
 
 +
===''Açıklama Zeyilnamesi (1 Ekim 2011)''===
 +
 
 +
* 110.3 bölümündeki anahtar terimler listesine GPG anahtarı iptali(key revocation) eklendi.
 +
 
 +
===''Açıklama Zeyilnamesi(1 Nisan 2009)''===
 
* 106.1 bölümünün temel bilgi alanlarına X Font Sunucusu bilgisi eklendi.
 
* 106.1 bölümünün temel bilgi alanlarına X Font Sunucusu bilgisi eklendi.
===''Ek (1 Ocak 2009)''===
+
===''Açıklama Zeyilnamesi(1 Ocak 2009)''===
 
* 107.3 bölümünün kısmi dosyalar bölümüne TZ çevre değişkeni eklendi.
 
* 107.3 bölümünün kısmi dosyalar bölümüne TZ çevre değişkeni eklendi.
 
* 103.1 bölümünün anahtar terimler listesine .bash_history eklendi.
 
* 103.1 bölümünün anahtar terimler listesine .bash_history eklendi.
Line 68: Line 89:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to guide the system through the booting process.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar sistemin önyükleme sürecini yönetebilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Provide common commands to the boot loader and options to the kernel at boot time.
+
* Çekirdeğe açılış anında genel açılış yükleyici komutları ve parametreleri verme
* Demonstrate knowledge of the boot sequence from BIOS to boot completion.
+
* BIOS sürecinden açılış tamamlanana kadarki açılış süreci hakkında bilgi sahibi olma
* Check boot events in the log files.
+
* Log dosyalarından açılış süresindeki olayları inceleme
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /var/log/messages
 
* /var/log/messages
Line 82: Line 103:
 
* init  
 
* init  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">101.3 Açılş seviyelerini değiştirme, sistemi kapatma veya yeniden başlatma </span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">101.3 Açılış seviyelerini değiştirme, sistemi kapatma veya yeniden başlatma </span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 88: Line 110:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to manage the runlevel of the system. This objective includes changing to single user mode, shutdown or rebooting the system. Candidates should be able to alert users before switching run level and properly terminate processes. This objective also includes setting the default run level.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar Linux çalışma seviyelerini(runlevel) yönetebilmelidir. Bu hedefler tek kullanıcı moda geçme(single user), kapatma ve yeniden başlatmayı kapsamaktadır. Adayları sistemin çalışma seviyesini değiştirmeden prosesleri doğru bir şekilde sonlandırmalı ve kullanıcıları uyarı gönderebilmelidir. Bu hedefler ayrıca sistemin ön tanımlı çalışma seviyesinin ayarlanmasınıda kapsamaktadır.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Set the default run level.
+
* Ön tanımlı çalışma seviyesini ayarlama.
* Change between run levels including single user mode.
+
* Tek kullanıcı mod dahil olmak üzere çalışma seviyesi değiştirme
* Shutdown and reboot from the command line.
+
* Komut satırından sistemi kapatma ve yeniden başlatma.
* Alert users before switching run levels or other major system event.
+
* Çalışma seviyesini değiştirmeden önce veya diğer önemli olaylarda kullanıcıları bilgilendirme.
* Properly terminate processes.  
+
* Prosesleri düzgün bir şekilde sonlandırma.
 +
* Systemd ve Upstart temel özellikleri bilgisi.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/inittab
 
* /etc/inittab
Line 104: Line 127:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
===''Başlık 102: Linux Installation and Package Management''===
+
 
 +
===''Başlık 102: Linux Kurulumu ve Paket yönetimi''===
 
====<span style="color:navy">102.1 Disk bölümlendirmesini tasarlama</span>====
 
====<span style="color:navy">102.1 Disk bölümlendirmesini tasarlama</span>====
 
{|
 
{|
Line 111: Line 135:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to design a disk partitioning scheme for a Linux system.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar Linux için disk yapılandırmasını yapabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Allocate filesystems and swap space to separate partitions or disks.
+
* Ayrı disk bölümü veya diskler üzerine dosya sistemi ve swap alanı ayırma.
* Tailor the design to the intended use of the system.
+
* Sistemi kullanım amacına göre dizayn edebilme.
* Ensure the /boot partition conforms to the hardware architecture requirements for booting.  
+
* /boot bölümü donanımın mimarisine göre açılış için uygun olmasını sağlama.
 +
* LVM temel özellikleri bilgisi.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
* / (root) filesystem
+
* / (root) dosya sistemi
* /var filesystem
+
* /var dosya sistemi
* /home filesystem
+
* /home dosya sistemi
* swap space
+
* swap alanı
* mount points
+
* mount noktaları
* partitions
+
* bölümlendirmeler
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">102.2 Açılış Yükleyicisi Kurma</span>====
 
====<span style="color:navy">102.2 Açılış Yükleyicisi Kurma</span>====
 
{|
 
{|
Line 131: Line 157:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to select, install and configure a boot manager.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar açılış yükleyicisi seçebilmeli, kurabilmeli ve konfigürasyonu yapabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Providing alternative boot locations and backup boot options.
+
* Alternatif açılış yeri ve yedek açılış seçeneklerini sağlama
* Install and configure a boot loader such as GRUB.
+
* Eski GRUB vb açılış yükleyicisini kurabilme ve konfigürasyonunu yapma.
* Interact with the boot loader.  
+
* GRUB 2 temel yapılandırma değişiklikleri gerçekleştirme.
 +
* Açılış yöneticisine müdahele edebilme.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
* /boot/grub/menu.lst
+
* /boot/grub/menu.lst, grub.cfg ve diğer türevleri
 
* grub-install
 
* grub-install
 
* MBR
 
* MBR
 
* superblock
 
* superblock
* /etc/lilo.conf
+
 
* lilo
+
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">102.3 Paylaşımlı Kütüphaneleri Yönetme</span>====
 
====<span style="color:navy">102.3 Paylaşımlı Kütüphaneleri Yönetme</span>====
 
{|
 
{|
Line 169: Line 196:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to perform package management using the Debian package tools.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar debian paket araçlarını kullanarak paket yönetimi yapabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Install, upgrade and uninstall Debian binary packages.
+
* Debian paketlerini kurma,güncelle ve silme.
* Find packages containing specific files or libraries which may or may not be installed.
+
* Belirli dosya veya kütüphaneleri içeren dosyaları paketler kurulu olsun olmasın arayabilme.
* Obtain package information like version, content, dependencies, package integrity and installation status (whether or not the package is installed).
+
* Paketler hakkında -paketin kurulu olup olmadığı farketmeden- versiyon,içerik, bağımlılık, paket bütünlüğü ve kurulu olup olmadığı ilgisini alma.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/apt/sources.list
 
* /etc/apt/sources.list
Line 183: Line 210:
 
* aptitude  
 
* aptitude  
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">102.5 RPM ve YUM paket yöneticisi</span>====
 
====<span style="color:navy">102.5 RPM ve YUM paket yöneticisi</span>====
 
{|
 
{|
Line 189: Line 217:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to perform package management using RPM and YUM tools.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar rpm ve yum araçlarını kullanarak paket yönetimi yapabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Install, re-install, upgrade and remove packages using RPM and YUM.
+
* rpm ve yum kullanarak paket kurma, tekrar kurma, güncelleme ve silme işlemleri yapma.
* Obtain information on RPM packages such as version, status, dependencies, integrity and signatures.
+
* rpm paketleri hakkında sürüm, durum, bağımlılık, bütünlük ve imza bilgileirini elde edebilme.
* Determine what files a package provides, as well as find which package a specific file comes from.  
+
* Bir paketin hangi dosyaları içerdiğini, bir dosyanın hakkı pakete ait olduğunu öğrenme.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* rpm
 
* rpm
Line 204: Line 232:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 +
 
===''Başlık 103: GNU ve Unix Komutları''===
 
===''Başlık 103: GNU ve Unix Komutları''===
====<span style="color:navy">103.1 Work on the command line</span>====
+
====<span style="color:navy">103.1 Komut satırında çalışma</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 211: Line 240:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to interact with shells and commands using the command line. The objective assumes the bash shell.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar komut satırını kullanarak kabuk ile etkileşim kurabilmelidir. Burada kabuk olarak bash kullanıldığı varsayılmıştır.  
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Use single shell commands and one line command sequences to perform basic tasks on the command line.
+
* Temel görevleri yürütebilmek için komut satırından tek bir kabuk komutu veya bir satırlık komut serisi çalıştırma
* Use and modify the shell environment including defining, referencing and exporting environment variables.
+
* Kabuk çevre değişkenlerini kullanma(değişken tanımlama, referans verme, değişkenleri export etme)  veya değiştirme
* Use and edit command history.
+
* Önceki çalıştırılan komutları kullanma(history) ve düzenleme.
* Invoke commands inside and outside the defined path.  
+
* path'de tanımlı veya tanımlı olmayan komutları çalıştırma.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* .
 
* .
Line 231: Line 260:
 
* uname
 
* uname
 
* history  
 
* history  
 +
* .bash_history
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">103.2 Metinleri Filtreler Kullanarak İşleme</span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">103.2 Metin Dizilerini Filtreler Kullanarak İşleme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 238: Line 269:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should should be able to apply filters to text streams.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar metin dizilerine(streams) filtreler uygulayabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Send text files and output streams through text utility filters to modify the output using standard UNIX commands found in the GNU textutils package.  
+
* GNU textutils paketinde bulunan UNIX komutlarını kullanarak metin dosyalarına veya çıktı dizilerine filtreler uygulamak.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* cat
 
* cat
Line 262: Line 293:
 
* wc  
 
* wc  
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">103.3 Temel Dosya Yönetimi Yapma</span>====
 
====<span style="color:navy">103.3 Temel Dosya Yönetimi Yapma</span>====
 
{|
 
{|
Line 268: Line 300:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to use the basic Linux commands to manage files and directories.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar dosya ve dizin yönetimi için temel linux komutlarını kullanabilmeliler.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Copy, move and remove files and directories individually.
+
* Tek bir dizin veya dosyayı kopyalama, taşıma ve silme
* Copy multiple files and directories recursively.
+
* Birden fazla dosya ve dizinleri alt dizinlerle birlikte kopyalama
* Remove files and directories recursively.
+
* Birden fazla dosya ve dizinleri alt dizinlerle birlikte silme
* Use simple and advanced wildcard specifications in commands.
+
* Komutlarda basit ve ileri seviye genel arama(wildcards) özelliklerini kullanma.
* Using find to locate and act on files based on type, size, or time.
+
* find komutu ile dosyaları tipine, boyutuna veya zamanına göre bulma ve bulunan dosyalar üzerinde işlem yapma.
* Usage of tar, cpio and dd.  
+
* tar, cpio ve dd komutlarının kullanımı.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* cp
 
* cp
Line 295: Line 327:
 
* file globbing  
 
* file globbing  
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">103.4 Stream, boru(pipe) ve yönlendirmelerin kullanımı</span>====
 
====<span style="color:navy">103.4 Stream, boru(pipe) ve yönlendirmelerin kullanımı</span>====
 
{|
 
{|
Line 301: Line 334:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to redirect streams and connect them in order to efficiently process textual data. Tasks include redirecting standard input, standard output and standard error, piping the output of one command to the input of another command, using the output of one command as arguments to another command and sending output to both stdout and a file.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, streams yönlendirebilmeli ve metinsel verinin daha efektif olarak islenmesi için streams birlestirebilmelidir. Buradaki konular,standart girdinin,standart çıktının ve standart hatanın yönlendirilmesi,bir komutun çıktısının baska bir komuta girdi olarak verilmesi,bir komutun çıktısının baska bir komuta argüman olarak verilmesi ve çıktının hem standart çıktıya hem de dosyaya gönderilmesidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Redirecting standard input, standard output and standard error.
+
* Standart girdinin, çıktının ve hatanın yönlendirilmesi.
* Pipe the output of one command to the input of another command.
+
* Bir komutun çıktısının baska bir komutu girdi olarak verilmesi.
* Use the output of one command as arguments to another command.
+
* Bir komutun çıktısının baska bir komuta argüman olarak verilmesi.
* Send output to both stdout and a file.  
+
* Çıktının hem standart çıktıya hem de bir dosyaya gönderilmesi.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* tee
 
* tee
 
* xargs  
 
* xargs  
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">103.5 Prosesleri oluşturma,izleme ve sonlandırma</span>====
 
====<span style="color:navy">103.5 Prosesleri oluşturma,izleme ve sonlandırma</span>====
 
{|
 
{|
Line 318: Line 352:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to perform basic process management.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, temel süreç yönetimini yerine getirebiliyor olmalılardır.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Run jobs in the foreground and background.
+
* Önplanda ve arkaplanda süreçleri çalıstırmak.
* Signal a program to continue running after logout.
+
* Bir programa sistemden çıktıktan sonra çalısmaya devam etmesi için bir programa sinyal göndermek.
* Monitor active processes.
+
* Aktif süreçleri izlemek.
* Select and sort processes for display.
+
* Süreçleri gösterim için seçmek ve sıralamak.
* Send signals to processes.  
+
* Süreçlere sinyal göndermek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* &
 
* &
Line 339: Line 373:
 
* killall  
 
* killall  
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">103.6 Proseslerin çalışma önceliklerini değiştirme</span>====
 
====<span style="color:navy">103.6 Proseslerin çalışma önceliklerini değiştirme</span>====
 
{|
 
{|
Line 345: Line 380:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should should be able to manage process execution priorities.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, süreç çalısma önceliklerini yönetebiliyor olmalılardır.  
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Know the default priority of a job that is created.
+
* Olusturulan bir görev için varsayılan önceligi bilmek.
* Run a program with higher or lower priority than the default..
+
* Bir programı varsayılandan yüksek ya da alçak bir öncelikte çalıstırmak.
* Change the priority of a running process.  
+
* Çalısan bir sürecin önceligini degistirmek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* nice
 
* nice
Line 357: Line 392:
 
* top  
 
* top  
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">103.7 Düzenli ifadeler(regular expression) kullanarak metin dosyalarında arama</span>====
 
====<span style="color:navy">103.7 Düzenli ifadeler(regular expression) kullanarak metin dosyalarında arama</span>====
 
{|
 
{|
Line 363: Line 399:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to manipulate files and text data using regular expressions. This objective includes creating simple regular expressions containing several notational elements. It also includes using regular expression tools to perform searches through a filesystem or file content.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, düzenli ifadeleri kullanarak dosyalar ve metin verisi üzerinde degisiklik yapabiliyor olmalılardır. Bu konu birçok simge karakter içeren basit düzenli ifadeler olusturmayı kapsar. Aynı zamanda dosya sisteminde ya da dosya içeriginde arama yapmak için düzenli ifadelerin kullanımını da kapsar.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Create simple regular expressions containing several notational elements.
+
* Birçok simge karakter içeren basit düzenli ifadeler olusturmak.
* Use regular expression tools to perform searches through a filesystem or file content.  
+
* Dosya sisteminde ya da dosya içeriginde arama yapmak için düzenli ifadelerin kullanmak.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* grep
 
* grep
Line 375: Line 411:
 
* regex(7)  
 
* regex(7)  
 
<br />
 
<br />
 +
 
====<span style="color:navy">103.8 vi ile temel dosya düzenleme</span>====
 
====<span style="color:navy">103.8 vi ile temel dosya düzenleme</span>====
 
{|
 
{|
Line 381: Line 418:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to edit text files using vi. This objective includes vi navigation, basic vi modes, inserting, editing, deleting, copying and finding text.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, metin dosyalarını vi kullanarak düzenleyebiliyor olmalılardır. Bu konu, vi ile dosyada gezinmeyi, temel vi modlarını,bir metini ekleme,düzenleme,silme,kopyalama ve arama işlemlerini içermektedir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Navigate a document using vi.
+
* vi kullanarak bir dosyada gezinmek.
* Use basic vi modes.
+
* Temel vi modlarını kullanmak.
* Insert, edit, delete, copy and find text.  
+
* Bir metin aramak, düzenlemek, silmek,kopyalamak ve aramak.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* vi
 
* vi
Line 396: Line 433:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
===''Başlık 104: Devices, Linux Filesystems, Filesystem Hierarchy Standard''===
+
 
====<span style="color:navy">104.1 Create partitions and filesystems</span>====
+
===''Başlık 104: Aygıtlar, Linux Dosya Sistemleri, Dosya sistemi hiyerarşi standartd(FHS,Filesystem Hierarchy Standard)''===
 +
====<span style="color:navy">104.1 Disk bölümü ve dosya sistemi oluşturma</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 403: Line 441:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to configure disk partitions and then create filesystems on media such as hard disks. This includes the handling of swap partitions.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar disk bölümlerini yapılandırabilmeli ve disk vb medyalar üzerinde dosya sistemleri -swap dahil- oluşturabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Use various mkfs commands to set up partitions and create various filesystems such as:
+
* mkfs komutunu kullanarak disk bölümleri ve aşağıdaki gibi dosya sistemlerini oluşturma:
** ext2
+
** ext2/ext3/ext4
** ext3
+
 
** xfs
 
** xfs
 
** reiserfs v3
 
** reiserfs v3
Line 417: Line 454:
 
* mkswap  
 
* mkswap  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">104.2 Maintain the integrity of filesystems</span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">104.2 Dosya sistemi bütünlüğünü sağlama</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 423: Line 461:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to maintain a standard filesystem, as well as the extra data associated with a journaling filesystem.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar standard dosya sistemleri ve jurnal(journaling)  desteği olan dosya sistemlerinin bakımını yapabilmelidir.  
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Verify the integrity of filesystems.
+
* Dosya sisteminin bütünlüğünü doğrulama.
* Monitor free space and inodes.
+
* Boş alanları ve inode değerlerini görüntüleme.
* Repair simple filesystem problems.  
+
* Basit dosya sistemi sorunlarını giderme.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* du
 
* du
Line 438: Line 476:
 
* dumpe2fs
 
* dumpe2fs
 
* tune2fs
 
* tune2fs
* xfs tools (such as xfs_metadump and xfs_info)  
+
* xfs araçları (xfs_metadump, xfs_info vb.)  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">104.3 Control mounting and unmounting of filesystems</span>====
+
====<span style="color:navy">104.3 Dosya sistemlerinin mount/unmount süreçlerini yönetme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 446: Line 484:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to configure the mounting of a filesystem.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar dosya sistemlerini mount edebilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Manually mount and unmount filesystems.
+
* Dosya sistemlerini elle mount/unmount yapma.
* Configure filesystem mounting on bootup.
+
* Açılışta dosya sistemlerini mount edebilme.
* Configure user mountable removable filesystems.  
+
* Kullanıcıların mount edebileceği çıkarılabilir dosya sistemlerini yapılandırma.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/fstab
 
* /etc/fstab
Line 458: Line 496:
 
* umount  
 
* umount  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">104.4 Manage disk quotas</span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">104.4 Disk kotası yönetimi</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 464: Line 503:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to manage disk quotas for users.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar kullanıcılar için disk kotası yönetimi yapabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Set up a disk quota for a filesystem.
+
* dosya sistemi için disk kotası tanımlama.
* Edit, check and generate user quota reports.  
+
* kullanıcı kotasını düzenleme, kontrol etme ve raporlama.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* quota
 
* quota
Line 475: Line 514:
 
* quotaon  
 
* quotaon  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">104.5 Manage file permissions and ownership</span>====
+
====<span style="color:navy">104.5 Dosya izinlerini ve sahipliğini yönetme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 481: Line 520:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to control file access through the proper use of permissions and ownerships.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar dosya izinleri ve sahiplikliklerini doğru bir şekilde kullanarak dosyalara erişimleri kontrol edebilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Manage access permissions on regular and special files as well as directories.
+
* Standart, özel dizin ve dosyalara erişimleri yönetme.
* Use access modes such as suid, sgid and the sticky bit to maintain security.
+
* Güvenliği sağlamak için suid,sgid ve sticky bit gibi özel erişim modlarını kullanma.
* Know how to change the file creation mask.
+
* Dosya oluşturma maskeleri(umask) değiştirebilme.
* Use the group field to grant file access to group members.  
+
* Dosya erişimlerinde grup alanını kullanarak grup üyelerine erişim izni verme.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* chmod
 
* chmod
Line 494: Line 533:
 
* chgrp  
 
* chgrp  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">104.6 Create and change hard and symbolic links</span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">104.6 Sembolik ve hard bağlantı(link) oluşturma ve değiştirme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 500: Line 540:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to create and manage hard and symbolic links to a file.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar hard veya soft bağlantı oluşturabilmeli ve bu bağlantıları yönetebilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Create links.
+
* Bağlantılar oluşturma
* Identify hard and/or soft links.
+
* Hard veya soft bağlantıları tanımlama
* Copying versus linking files.
+
* Dosya kopyalama ile bağlantı kurma arasındaki farklılıklar.
* Use links to support system administration tasks.
+
* Sistem yönetim işleri için bağlantıların kullanılması
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* ln
 
* ln
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">104.7 Find system files and place files in the correct location</span>====
+
====<span style="color:navy">104.7 Sistem dosyalarını bulma ve dosyaları doğru yerlere yerleştirme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 516: Line 556:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be thoroughly familiar with the Filesystem Hierarchy Standard (FHS), including typical file locations and directory classifications.
+
| style="background:#eaeaea" | Adayların Filesystem Hierarchy Standard (FHS) tarafından belirlenen dosya ve dizin sınıflandırması hakkında bilgi sahibi olmaları gerekmektedir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Understand the correct locations of files under the FHS.
+
* FHS(Filesystem Hierarchy Standard) standartlarına göre dosyaların doğru yerlerini anlama.
* Find files and commands on a Linux system.
+
* Linux'de dosya ve komutları bulma
* Know the location and purpose of important file and directories as defined in the FHS.  
+
* FHS standartlarına göre önemli dosya ve dizinlerin yerlerini ve amacını bilme.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* find
 
* find
Line 533: Line 573:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
==Objectives: Exam 102==
+
 
===''Başlık 105: Shells, Scripting and Data Management''===
+
==Hedefler: Sınav 102==
====<span style="color:navy">105.1 Customize and use the shell environment</span>====
+
===''Başlık 105: Kabuklar, script ve veri yönetimi''===
 +
====<span style="color:navy">105.1 Kabuk(shell) çevre değişkenlerini kullanma ve özelleştirme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 541: Line 582:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to customize shell environments to meet users' needs. Candidates should be able to modify global and user profiles.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, kabuk ortamını kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak üzere özelleştirebilmeliler. Adaylar,global ve kullanıcı profillerini düzenleyebilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Set environment variables (e.g. PATH) at login or when spawning a new shell.
+
* Sisteme giris zamanında ya da yeni bir kabuk ekranına geçerken çevre degiskenlerinin ayarlamak (Ör:PATH)
* Write BASH functions for frequently used sequences of commands.
+
* Sık kullanılan komutlar için BASH fonksiyonları yazmak.
* Maintain skeleton directories for new user accounts.
+
* Yeni kullanıcı hesapları için minimum iskelet dizinleri olusturmak.
* Set command search path with the proper directory.  
+
* Komut arama yoluna dogru dizini vermek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/profile
 
* /etc/profile
Line 563: Line 604:
 
* lists  
 
* lists  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">105.2 Customize or write simple scripts</span>====
+
====<span style="color:navy">105.2 Basit scriptler yazma ve düzenleme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 569: Line 610:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to customize existing scripts, or write simple new BASH scripts.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar mevcut script'leri özellestirebilmeli ya da yeni BASH script'leri yazabilmelilerdir.  
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Use standard sh syntax (loops, tests).
+
* Standart sh sentaksı kullanmak.(döngüler, sartlı ifadeler)
* Use command substitution.
+
* Bir komutun çıktısını baska bir komuta parametre olarak vermek.
* Test return values for success or failure or other information provided by a command.
+
* Bir komut çalısmasından sonra dönen degerlerden basarılı ya da basarısız oldugunu anlamak ve varsa ekstra bilgileri almak.
* Perform conditional mailing to the superuser.
+
* Superuser'a belli sartlar altında mail göndermek.
* Correctly select the script interpreter through the shebang (#!) line.
+
* Script yorumlayıcısını shebang(#!) satırında dogru ayarlamak
* Manage the location, ownership, execution and suid-rights of scripts.
+
* Script'lerin lokasyonunu, sahipligini, çalıstırılmasını ve suid haklarını yönetmek
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* for
 
* for
Line 586: Line 627:
 
* seq  
 
* seq  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">105.3 SQL data management</span>====
+
====<span style="color:navy">105.3 SQL veri yönetimi</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 592: Line 633:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to query databases and manipulate data using basic SQL commands. This objective includes performing queries involving joining of 2 tables and/or subselects.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, veritabanlarını sorgulayabilmeli ve temel SQL komutları kullanarak veri üzerinde islem yapabilmelilerdir. Bu konu,2 tablonun birlestirilerek sorgulanmasını ve/veya subselect'leri içermektedir
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Use of basic SQL commands.
+
* Temel SQL komutlarını kullanmak.
* Perform basic data manipulation.  
+
* Temel veri isleme gerçeklestirmek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* insert
 
* insert
Line 609: Line 650:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
===''Başlık 106: User Interfaces and Desktops''===
+
===''Başlık 106: Kullanıcı arayüzleri ve masüstü''===
====<span style="color:navy">106.1 Install and configure X11</span>====
+
====<span style="color:navy">106.1 X11 Kurulumu ve yapılandırması</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 616: Line 657:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to install and configure X11.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar X11 kurabilmeli ve konfigurasyonunu yapabilmelidir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Verify that the video card and monitor are supported by an X server.
+
* Video kartının ve monitörün X sunucusu tarafından desteklenip desteklenmedigini anlamak.
* Awareness of the X font server.
+
* X font sunucusunu ögrenmek.
* Basic understanding and knowledge of the X Window configuration file.  
+
* X Penceresi yapılandırma dosyasının hakkında temel bilgi edinmek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/X11/xorg.conf
 
* /etc/X11/xorg.conf
Line 630: Line 671:
 
* X  
 
* X  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">106.2 Setup a display manager</span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">106.2 Görüntü yöneticisini yapılandırma</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 636: Line 678:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to setup and customize a display manager. This objective covers the display managers XDM (X Display Manger), GDM (Gnome Display Manager) and KDM (KDE Display Manager).
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, monitör yöneticini kurup, özellestirebilmelilerdir. Bu konu, XDM (X Display Manger), GDM (Gnome Display Manager) ve KDM (KDE Display Manager) görüntü yöneticilerini kapsamaktadır
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Turn the display manager on or off.
+
* Görüntü yöneticisini açıp kapatmak.
* Change the display manager greeting.
+
* Görüntü yöneticisi selamlama cümlesini degistirmek.
* Change default color depth for the display manager.
+
* Görüntü yöneticisi için varsayılan renk derinligini degistirmek.
* Configure display managers for use by X-stations.  
+
* Görüntü yöneticisini X-istasyonları için yapılandırmak.  
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/inittab
 
* /etc/inittab
* xdm configuration files
+
* xdm konfigürasyon dosyaları
* kdm configuration files
+
* kdm konfigürasyon dosyaları
* gdm configuration files
+
* gdm konfigürasyon dosyaları
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">106.3 Accessibility</span>====
+
====<span style="color:navy">106.3 Erişilebilirlik</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 655: Line 697:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Demonstrate knowledge and awareness of accessibility technologies.
+
| style="background:#eaeaea" | Erişilebilirlik teknolojileri hakkında bilgi ve farkındalığın gösterilmesi
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Keyboard Accessibility Settings (AccessX)
+
* Klavye erilebilirlik ayarlarını yapmak.(AccessX)
* Visual Settings and Themes
+
* Görsel ayarlar ve temalar.
* Assistive Technology (ATs)  
+
* Yardımcı Teknolojiler (ATs)
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* Sticky/Repeat Keys
 
* Sticky/Repeat Keys
Line 676: Line 718:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
===''Başlık 107: Administrative Tasks''===
+
===''Başlık 107: Yönetim Görevleri''===
====<span style="color:navy">107.1 Manage user and group accounts and related system files</span>====
+
====<span style="color:navy">107.1 Kullanıcı hesapları,gruplar ve ilgili sistem dosyalarının yönetimi</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 683: Line 725:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to add, remove, suspend and change user accounts.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, kullanıcı hesabı ekleyip, silebilmeli ve askıya alabilmeli ve kullanıcı hesaplarında güncelleme yapabilmelilerdir.  
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Add, modify and remove users and groups.
+
* Kullanıcı ve grup hesabı eklemek, kaldırmak ve güncellemek.
* Manage user/group info in password/group databases.
+
* password/group veritabanlarında kullanıcı/grup bilgilerini yönetmek.
* Create and manage special purpose and limited accounts.  
+
* Özel amaçlı ve limitli hesaplar olusturup, yönetmek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/passwd
 
* /etc/passwd
Line 703: Line 745:
 
* usermod  
 
* usermod  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">107.2 Automate system administration tasks by scheduling jobs</span>====
+
====<span style="color:navy">107.2 Zamanlanmış işler(cron) ile sistem yönetimi görevlerinin otomatikleştirilmesi.</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 709: Line 751:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to use cron or anacron to run jobs at regular intervals and to use at to run jobs at a specific time.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, düzenli aralıklarla ya da belirlenen spesifik bir zamanda sistem işlerini çalıstırmak için cron ve anacron'u kullanabilir olmalılardır.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Manage cron and at jobs.
+
* Sistem islerini ve cron'u yönetmek.
* Configure user access to cron and at services.  
+
* at  ve cron'a kullanıcı erisimlerini yapılandırmak.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/cron.{d,daily,hourly,monthly,weekly}
 
* /etc/cron.{d,daily,hourly,monthly,weekly}
Line 727: Line 769:
 
* atrm  
 
* atrm  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">107.3 Localisation and internationalisation</span>====
+
====<span style="color:navy">107.3 Yerelleştirme ve Uluslararası hale getirme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 733: Line 775:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to localize a system in a different language than English. As well, an understanding of why LANG=C is useful when scripting.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, sistemi İngilizce'den başka bir dille sistemin yerelleştirmesini sağlayabilmelilerdir. Ayrıca,LANG = C'nin script yazarken neden yararlı oldugunu bilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Locale settings.
+
* Yerelleştirme ayarları.
* Timezone settings.  
+
* Zaman dilimini ayarlamak.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/timezone
 
* /etc/timezone
 
* /etc/localtime
 
* /etc/localtime
 
* /usr/share/zoneinfo
 
* /usr/share/zoneinfo
* Environment variables:
+
* Çevre Değişkenleri:
 
** LC_*
 
** LC_*
 
** LC_ALL
 
** LC_ALL
 
** LANG  
 
** LANG  
 +
** TZ
 
* /usr/bin/locale
 
* /usr/bin/locale
 
* tzselect
 
* tzselect
Line 757: Line 800:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
===''Başlık 108: Essential System Services''===
+
 
====<span style="color:navy">108.1 Maintain system time</span>====
+
===''Başlık 108: Zaruri Sistem Servisleri''===
 +
====<span style="color:navy">108.1 Sistem saatini ayarlama</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 764: Line 808:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to properly maintain the system time and synchronize the clock via NTP.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, sistem zamanının düzgün şekilde ayarlayabilmeli ve NTP ile saati senkronize edebilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Set the system date and time.
+
* Sistem saatini ve tarihini tanımlama.
* Set the hardware clock to the correct time in UTC.
+
* Donanım saatini UTC'de dogru zamana ayarlamak.
* Configure the correct timezone.
+
* Dogru zaman dilimini yapılandırmak.
* Basic NTP configuration.
+
* Temel NTP yapılandırması.
* Knowledge of using the pool.ntp.org service
+
* pool.ntp.org servisinin kullanılması.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /usr/share/zoneinfo
 
* /usr/share/zoneinfo
Line 783: Line 827:
 
* pool.ntp.org  
 
* pool.ntp.org  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">108.2 System logging</span>====
+
====<span style="color:navy">108.2 Sistem logları</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 789: Line 833:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to configure the syslog daemon. This objective also includes configuring the logging daemon to send log output to a central log server or accept log output as a central log server.
+
| style="background:#eaeaea" |Adaylar, syslog daemon'unu yapılandırabilmelilerdir. Bu konu, loglama daemon'unun log çıktılarını merkezi bir log sunucusuna gönderecek sekilde ya da log çıktılarını merkezi bir log sunucu olarak kabul edecek sekilde yapılandırılmasını da içermektedir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* syslog configuration files
+
* syslog yapılandırma dosyaları
 
* syslog
 
* syslog
* standard facilities, priorities and actions
+
* standart olanaklar, öncelikler ve eylemler
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* syslog.conf
 
* syslog.conf
Line 801: Line 845:
 
* logger  
 
* logger  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">108.3 Mail Transfer Agent (MTA) basics</span>====
+
====<span style="color:navy">108.3 Mail sunucu(MTA,Mail Transfer Agent) temelleri</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 807: Line 851:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be aware of the commonly available MTA programs and be able to perform basic forward and alias configuration on a client host. Other configuration files are not covered.
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar yaygın olarak kullanılan MTA'lardan haberdar olmalılardır ve istemci üzerinde temel yönlendirme ve alias yapılandırması yapabilmelilerdir. Diger yapılandırma dosyaları dahil degildir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Create e-mail aliases.
+
* E-posta alias'ları olusturmak.
* Configure e-mail forwarding.
+
* E-posta yönlendirmesini yapılandırmak.
* Knowledge of commonly available MTA programs (postfix, sendmail, qmail, exim) (no configuration)  
+
* Yaygın olarak kullanılan MTA programları hakkında bilgi sahibi olmak(postfix, sendmail, qmail, exim) (yapılandırma dahil degildir)
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* ~/.forward
 
* ~/.forward
* sendmail emulation layer commands
+
* sendmail emulation layer komutları
 
* newaliases
 
* newaliases
 
* mail
 
* mail
Line 824: Line 868:
 
* qmail  
 
* qmail  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">108.4 Manage printers and printing</span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">108.4 Yazıcılar ve çıktı yönetimi</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 830: Line 875:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to manage print queues and user print jobs using CUPS and the LPD compatibility interface.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, CUPS ve LPD arayüzünü kullanarak yazıcı kuyruğunu ve kullanıcı yazdırma işlemlerini yönetebilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Basic CUPS configuration (for local and remote printers).
+
* Temel CUPS yapılandırması(yerel ve uzak yazıcılar için).
* Manage user print queues.
+
* Kullanıcı yazdırma kuyruklarını yönetmek.
* Troubleshoot general printing problems.
+
* Genel yazdırma problemleri için problem çözme.
* Add and remove jobs from configured printer queues.  
+
* Yapılandırılmıs yazdırma kuyrugundan islem çıkarma ve islem ekleme.  
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
* CUPS configuration files, tools and utilities
+
* CUPS konfigürasyon dosyaları, araçları ve yardımcı programlar.
 
* /etc/cups
 
* /etc/cups
* lpd legacy interface (lpr, lprm, lpq)  
+
* eski lpd arayüzü(lpr, lprm, lpq)  
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 +
 
===''Başlık 109: Networking Fundamentals''===
 
===''Başlık 109: Networking Fundamentals''===
====<span style="color:navy">109.1 Fundamentals of internet protocols</span>====
+
====<span style="color:navy">109.1 İnternet protokollerinin temelleri</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 850: Line 896:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should demonstrate a proper understanding of TCP/IP network fundamentals.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, TCP/IP ağ temellerini kavradıklarını gösterebilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Demonstrate an understanding network masks.
+
* Ağ maskelerinin anlasılması.
* Knowledge of the differences between private and public "dotted quad" IP-Addresses.
+
* Public ve private "dotted quad" IP adresleri arasındaki farkı anlamak.
* Setting a default route.
+
* Varsayılan route/yönlendirme eklemek.
* Knowledge about common TCP and UDP ports (20, 21, 22, 23, 25, 53, 80, 110, 119, 139, 143, 161, 443, 465, 993, 995).
+
* Genel TCP ve UDP portları hakkında bilgi edinmek (20, 21, 22, 23, 25, 53, 80, 110, 119, 139, 143, 161, 443, 465, 993, 995).
* Knowledge about the differences and major features of UDP, TCP and ICMP.
+
* TCP, UDP ve ICMP'nin ana özelliklerini ve aralarındaki farkları kavramak.
* Knowledge of the major differences between IPv4 and IPV6.  
+
* IPv4 ile IPv6 arasında ana farklılıkları kavramak.
 +
* IPv6 temel özellikleri bilgisi.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/services
 
* /etc/services
Line 869: Line 916:
 
* tracepath  
 
* tracepath  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">109.2 Basic network configuration</span>====
+
 
 +
====<span style="color:navy">109.2 Temel ağ yapılandırması</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 875: Line 923:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to view, change and verify configuration settings on client hosts.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, istemci makinalarda yapılandırma ayarlarını görebilmeli, değiştirebilmeli ve dogrulayabilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Manually and automatically configure network interfaces
+
* Ag arayüzlerini elle ve otomatik olarak yapılandırmak.
* Basic TCP/IP host configuration.  
+
* Temel TCP/IP host yapılandırması.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/hostname
 
* /etc/hostname
Line 891: Line 939:
 
* ping  
 
* ping  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">109.3 Basic network troubleshooting</span>====
+
====<span style="color:navy">109.3 Temel ağ sorunlarını giderme</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 897: Line 945:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to troubleshoot networking issues on client hosts.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, istemci makinelerdeki ağ problemlerini belirleyebilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Manually and automatically configure network interfaces and routing tables to include adding, starting, stopping, restarting, deleting or reconfiguring network interfaces.
+
* Elle ve otomatik olarak ağ arayüzlerini ve yönlendirme tablosunu yapılandırmak ve ağ arayüzü eklemek, silmek, baslatmak, durdurmak,yeniden başlatmak ve yeniden yapılandırmak.
* Change, view, or configure the routing table and correct an improperly set default route manually.
+
* Yönlendirme(routing) tablosunu degiştirmek, görüntülemek ve yapılandırmak ya da yanlış yapılandırılmıs ön tanımlı ağ geçidini elle yapılandırmak.
* Debug problems associated with the network configuration.  
+
* Ağ yapılandırmasıyla ilgili problemleri debug etmek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* ifconfig
 
* ifconfig
Line 915: Line 963:
 
* traceroute  
 
* traceroute  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">109.4 Configure client side DNS</span>====
+
====<span style="color:navy">109.4 Kullanıcı tarafında DNS ayarlarını yapılandırma.</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 921: Line 969:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should be able to configure DNS on a client host.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, istemci makinada dns'i yapılandırabilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Demonstrate the use of DNS on the local system.
+
* Yerel sistemde DNS'in kullanılısını göstermek.
* Modify the order in which name resolution is done.  
+
* Kullanılacak isim çözümleyicisinin sırasını degistirmek.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/hosts
 
* /etc/hosts
Line 932: Line 980:
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
===''Başlık 110: Security''===
+
 
====<span style="color:navy">110.1 Perform security administration tasks</span>====
+
===''Başlık 110: Güvenlik''===
 +
====<span style="color:navy">110.1 Güvenlik yönetimi görevlerinin yürütülmesi</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 939: Line 988:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should know how to review system configuration to ensure host security in accordance with local security policies.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, yerel güvenlik politikalarına göre makine güvenlik yapılandırmasının nasıl gözden geçirilmesi gerektigini bilmeleri gerekmektedir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Audit a system to find files with the suid/sgid bit set.
+
* Bir sistemi, suid ve sgid bit'e sahip dosyaları bulmak üzere incelemek.
* Set or change user passwords and password aging information.
+
* Kullanıcı şifrelerinin oluşturulması ve şifrelerinin degiştirilmesi ve şifre eskitme bilgisinin girilmesi.
* Being able to use nmap and netstat to discover open ports on a system.
+
* Bir sistem üzerindeki açık portların nmap ve netstat kullanılarak belirlenmesi.
* Set up limits on user logins, processes and memory usage.
+
* Kullanıcının sisteme girislerini, kullanıcı süreçlerini ve bellek kullanımını sınırlamak.
* Basic sudo configuration and usage.  
+
* Temel sudo yapılandırması ve kullanımı.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* find
 
* find
Line 960: Line 1,009:
 
* ulimit  
 
* ulimit  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">110.2 Setup host security</span>====
+
====<span style="color:navy">110.2 Sunucu güvenliğini sağlama</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 966: Line 1,015:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | Candidates should know how to set up a basic level of host security.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, temel seviyede makine güvenliginin nasıl ayarlandıgını bilmelilerdir.
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Awareness of shadow passwords and how they work.
+
*Shadow sifrelerinin varlıgından ve nasıl çalıstıgından haberdar olmak.
* Turn off network services not in use.
+
* Kullanımda olmayan ag servislerini kapatmak.
* Understand the role of TCP wrappers.  
+
* TCP wrapper'ların rolünü anlamak.
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* /etc/nologin
 
* /etc/nologin
Line 985: Line 1,034:
 
* /etc/hosts.deny  
 
* /etc/hosts.deny  
 
<br />
 
<br />
====<span style="color:navy">110.3 Securing data with encryption</span>====
+
====<span style="color:navy">110.3 Şifreleme ile veri güvenliği</span>====
 
{|
 
{|
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
 
| style="background:#dadada" | '''Ağırlık'''
Line 991: Line 1,040:
 
|-
 
|-
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
 
| style="background:#dadada; padding-right:1em" | '''Açıklama'''
| style="background:#eaeaea" | The candidate should be able to use public key techniques to secure data and communication.  
+
| style="background:#eaeaea" | Adaylar, veriyi ve iletisimi korumak için public key tekniklerini kullanmayı bilmelidirler.  
 
|}
 
|}
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
 
'''Temel Bilgi Alanları:'''
* Perform basic OpenSSH 2 client configuration and usage.
+
* Temel OpenSSH 2 yapılandırılmasını ve kullanımını saglamak.
* Understand the role of OpenSSH 2 server host keys
+
* OpenSSH 2 sunucu key dosyalarınının rolünü anlamak.
* Perform basic GnuPG configuration and usage.
+
* Temel GnuPG yapılandırılmasını, kullanımını ve anahtar iptalini saglamak.
* Understand SSH port tunnels (including X11 tunnels).  
+
* SSH port tünelleme metodunu anlamak (X11 tünellerini de içermektedir.).
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
'''Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:'''
 
* ssh
 
* ssh

Latest revision as of 08:14, 3 April 2014

Contents

Giriş

Bu sınav LPIC-1 diğer adıyla LP1 1. sertifikasını almak için gerekli bir sınavdır. Tüm Linux dağıtımlarında ihtiyaç duyulan, ortak olan temel linux uzmanlık bilgilerini kapsamaktadır.

Bu sayfa LPIC-1 sertifikasyon sınavına ait güncel hedefleri içermektedir.

Sürüm Bilgisi

Buradaki hedefle 3.5.0 sürümüne aittir.

2.x sürümünden 3.x sürümüne geçişteki değişikliklere ait özet ve detaylı bilgiler için buraya bakabilirsiniz.

Ekler

Açıklama Zeyilnamesi (1 Ekim 2012)

  • önceki açıklamanın tekrar gönderilmesi
  • 107.3 bölümündeki dosya listesine TZ env değişkeni eklendi
  • 103.1 anahtar kelimeler listesine .bash_history eklendi

Sürüm Güncelleme zeyilnamesi (2 Haziran 2012)

  • 3.5.0 sürümüne güncellendi.
  • 102.2 bölümündeki anahtar terimler listesine GRUB 2 için temel yapılandırma seviyesinin kapsandığı eklendi.
  • 104.1 bölümündeki anahtar terimler listesine ext4 dosya sisteminin kapsandığı eklendi.
  • 101.3 bölümündeki anahtar terimler listesine systemd ve upstart için temel özelliklerinin bilinmesi gerektiği eklendi.
  • 109.1 bölümündeki anahtar terimler listesine IPv6 temel özellikleri eklendi.
  • 102.1 bölümündeki anahtar terimler listesine temel LVM bilgisi eklendi.
  • 102.2 bölümündeki anahtar terimler listesinden LILO kaldırıldı.

Açıklama Zeyilnamesi (1 Ekim 2011)

  • 110.3 bölümündeki anahtar terimler listesine GPG anahtarı iptali(key revocation) eklendi.

Açıklama Zeyilnamesi(1 Nisan 2009)

  • 106.1 bölümünün temel bilgi alanlarına X Font Sunucusu bilgisi eklendi.

Açıklama Zeyilnamesi(1 Ocak 2009)

  • 107.3 bölümünün kısmi dosyalar bölümüne TZ çevre değişkeni eklendi.
  • 103.1 bölümünün anahtar terimler listesine .bash_history eklendi.


Tercümeler

Burada hedeflerin aşağıdaki dillerde tercümeleri bulunmaktadır.:


Hedefler: Sınav 101

Başlık 101: Sistem Mimarisi

101.1 Donanım ayarlarını tespit etme ve yapılandırma

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar temel sistem donanımlarını tanıyabilmeli ve donanımların konfigürasyonunu yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Entegre çevre bileşenleri etkinleştirme, devre dışı bırakma
  • Klavye vb harici çevre bileşenleri ile veya bu bileşenler olmadan sistemin konfigürasyonunu yapabilmelidir.
  • Yığın depolama aygıtları çeşitli türleri arasında ayrımı yapabilme
  • Farklı aygıtlar(özellikle de açılış aygıtları) için farklı donanım numaralarını(harware id) ayarlayabilme.
  • Coldplug ve hotplug cihazlar arasındaki farkları bilmek.
  • Aygıtlar için donanım kaynaklarını belirleme.
  • lsusb, lspci vb donanım bilgilerini listelemek için kullanılan araç ve yardımcı programları bilme.
  • USB aygıtlarını işletmek için kullanılan araç ve yardımcı programları bilme.
  • sysfs, udev, hald, dbus hakkında kavramsal bilgi sahibi olma.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /sys
  • /proc
  • /dev
  • modprobe
  • lsmod
  • lspci
  • lsusb


101.2 Sistemi Açma

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar sistemin önyükleme sürecini yönetebilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Çekirdeğe açılış anında genel açılış yükleyici komutları ve parametreleri verme
  • BIOS sürecinden açılış tamamlanana kadarki açılış süreci hakkında bilgi sahibi olma
  • Log dosyalarından açılış süresindeki olayları inceleme

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /var/log/messages
  • dmesg
  • BIOS
  • bootloader
  • kernel
  • init


101.3 Açılış seviyelerini değiştirme, sistemi kapatma veya yeniden başlatma

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar Linux çalışma seviyelerini(runlevel) yönetebilmelidir. Bu hedefler tek kullanıcı moda geçme(single user), kapatma ve yeniden başlatmayı kapsamaktadır. Adayları sistemin çalışma seviyesini değiştirmeden prosesleri doğru bir şekilde sonlandırmalı ve kullanıcıları uyarı gönderebilmelidir. Bu hedefler ayrıca sistemin ön tanımlı çalışma seviyesinin ayarlanmasınıda kapsamaktadır.

Temel Bilgi Alanları:

  • Ön tanımlı çalışma seviyesini ayarlama.
  • Tek kullanıcı mod dahil olmak üzere çalışma seviyesi değiştirme
  • Komut satırından sistemi kapatma ve yeniden başlatma.
  • Çalışma seviyesini değiştirmeden önce veya diğer önemli olaylarda kullanıcıları bilgilendirme.
  • Prosesleri düzgün bir şekilde sonlandırma.
  • Systemd ve Upstart temel özellikleri bilgisi.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/inittab
  • shutdown
  • init
  • /etc/init.d
  • telinit



Başlık 102: Linux Kurulumu ve Paket yönetimi

102.1 Disk bölümlendirmesini tasarlama

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar Linux için disk yapılandırmasını yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Ayrı disk bölümü veya diskler üzerine dosya sistemi ve swap alanı ayırma.
  • Sistemi kullanım amacına göre dizayn edebilme.
  • /boot bölümü donanımın mimarisine göre açılış için uygun olmasını sağlama.
  • LVM temel özellikleri bilgisi.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • / (root) dosya sistemi
  • /var dosya sistemi
  • /home dosya sistemi
  • swap alanı
  • mount noktaları
  • bölümlendirmeler


102.2 Açılış Yükleyicisi Kurma

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar açılış yükleyicisi seçebilmeli, kurabilmeli ve konfigürasyonu yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Alternatif açılış yeri ve yedek açılış seçeneklerini sağlama
  • Eski GRUB vb açılış yükleyicisini kurabilme ve konfigürasyonunu yapma.
  • GRUB 2 temel yapılandırma değişiklikleri gerçekleştirme.
  • Açılış yöneticisine müdahele edebilme.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /boot/grub/menu.lst, grub.cfg ve diğer türevleri
  • grub-install
  • MBR
  • superblock


102.3 Paylaşımlı Kütüphaneleri Yönetme

Ağırlık 1
Açıklama Candidates should be able to determine the shared libraries that executable programs depend on and install them when necessary.

Temel Bilgi Alanları:

  • Identify shared libraries.
  • Identify the typical locations of system libraries.
  • Load shared libraries.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • ldd
  • ldconfig
  • /etc/ld.so.conf
  • LD_LIBRARY_PATH


102.4 Debian Paket Yöneticisini Kullanma

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar debian paket araçlarını kullanarak paket yönetimi yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Debian paketlerini kurma,güncelle ve silme.
  • Belirli dosya veya kütüphaneleri içeren dosyaları paketler kurulu olsun olmasın arayabilme.
  • Paketler hakkında -paketin kurulu olup olmadığı farketmeden- versiyon,içerik, bağımlılık, paket bütünlüğü ve kurulu olup olmadığı ilgisini alma.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/apt/sources.list
  • dpkg
  • dpkg-reconfigure
  • apt-get
  • apt-cache
  • aptitude


102.5 RPM ve YUM paket yöneticisi

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar rpm ve yum araçlarını kullanarak paket yönetimi yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • rpm ve yum kullanarak paket kurma, tekrar kurma, güncelleme ve silme işlemleri yapma.
  • rpm paketleri hakkında sürüm, durum, bağımlılık, bütünlük ve imza bilgileirini elde edebilme.
  • Bir paketin hangi dosyaları içerdiğini, bir dosyanın hakkı pakete ait olduğunu öğrenme.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • rpm
  • rpm2cpio
  • /etc/yum.conf
  • /etc/yum.repos.d/
  • yum
  • yumdownloader



Başlık 103: GNU ve Unix Komutları

103.1 Komut satırında çalışma

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar komut satırını kullanarak kabuk ile etkileşim kurabilmelidir. Burada kabuk olarak bash kullanıldığı varsayılmıştır.

Temel Bilgi Alanları:

  • Temel görevleri yürütebilmek için komut satırından tek bir kabuk komutu veya bir satırlık komut serisi çalıştırma
  • Kabuk çevre değişkenlerini kullanma(değişken tanımlama, referans verme, değişkenleri export etme) veya değiştirme
  • Önceki çalıştırılan komutları kullanma(history) ve düzenleme.
  • path'de tanımlı veya tanımlı olmayan komutları çalıştırma.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • .
  • bash
  • echo
  • env
  • exec
  • export
  • pwd
  • set
  • unset
  • man
  • uname
  • history
  • .bash_history


103.2 Metin Dizilerini Filtreler Kullanarak İşleme

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar metin dizilerine(streams) filtreler uygulayabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • GNU textutils paketinde bulunan UNIX komutlarını kullanarak metin dosyalarına veya çıktı dizilerine filtreler uygulamak.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • cat
  • cut
  • expand
  • fmt
  • head
  • od
  • join
  • nl
  • paste
  • pr
  • sed
  • sort
  • split
  • tail
  • tr
  • unexpand
  • uniq
  • wc


103.3 Temel Dosya Yönetimi Yapma

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar dosya ve dizin yönetimi için temel linux komutlarını kullanabilmeliler.

Temel Bilgi Alanları:

  • Tek bir dizin veya dosyayı kopyalama, taşıma ve silme
  • Birden fazla dosya ve dizinleri alt dizinlerle birlikte kopyalama
  • Birden fazla dosya ve dizinleri alt dizinlerle birlikte silme
  • Komutlarda basit ve ileri seviye genel arama(wildcards) özelliklerini kullanma.
  • find komutu ile dosyaları tipine, boyutuna veya zamanına göre bulma ve bulunan dosyalar üzerinde işlem yapma.
  • tar, cpio ve dd komutlarının kullanımı.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • cp
  • find
  • mkdir
  • mv
  • ls
  • rm
  • rmdir
  • touch
  • tar
  • cpio
  • dd
  • file
  • gzip
  • gunzip
  • bzip2
  • file globbing


103.4 Stream, boru(pipe) ve yönlendirmelerin kullanımı

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar, streams yönlendirebilmeli ve metinsel verinin daha efektif olarak islenmesi için streams birlestirebilmelidir. Buradaki konular,standart girdinin,standart çıktının ve standart hatanın yönlendirilmesi,bir komutun çıktısının baska bir komuta girdi olarak verilmesi,bir komutun çıktısının baska bir komuta argüman olarak verilmesi ve çıktının hem standart çıktıya hem de dosyaya gönderilmesidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Standart girdinin, çıktının ve hatanın yönlendirilmesi.
  • Bir komutun çıktısının baska bir komutu girdi olarak verilmesi.
  • Bir komutun çıktısının baska bir komuta argüman olarak verilmesi.
  • Çıktının hem standart çıktıya hem de bir dosyaya gönderilmesi.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • tee
  • xargs


103.5 Prosesleri oluşturma,izleme ve sonlandırma

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar, temel süreç yönetimini yerine getirebiliyor olmalılardır.

Temel Bilgi Alanları:

  • Önplanda ve arkaplanda süreçleri çalıstırmak.
  • Bir programa sistemden çıktıktan sonra çalısmaya devam etmesi için bir programa sinyal göndermek.
  • Aktif süreçleri izlemek.
  • Süreçleri gösterim için seçmek ve sıralamak.
  • Süreçlere sinyal göndermek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • &
  • bg
  • fg
  • jobs
  • kill
  • nohup
  • ps
  • top
  • free
  • uptime
  • killall


103.6 Proseslerin çalışma önceliklerini değiştirme

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar, süreç çalısma önceliklerini yönetebiliyor olmalılardır.

Temel Bilgi Alanları:

  • Olusturulan bir görev için varsayılan önceligi bilmek.
  • Bir programı varsayılandan yüksek ya da alçak bir öncelikte çalıstırmak.
  • Çalısan bir sürecin önceligini degistirmek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • nice
  • ps
  • renice
  • top


103.7 Düzenli ifadeler(regular expression) kullanarak metin dosyalarında arama

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar, düzenli ifadeleri kullanarak dosyalar ve metin verisi üzerinde degisiklik yapabiliyor olmalılardır. Bu konu birçok simge karakter içeren basit düzenli ifadeler olusturmayı kapsar. Aynı zamanda dosya sisteminde ya da dosya içeriginde arama yapmak için düzenli ifadelerin kullanımını da kapsar.

Temel Bilgi Alanları:

  • Birçok simge karakter içeren basit düzenli ifadeler olusturmak.
  • Dosya sisteminde ya da dosya içeriginde arama yapmak için düzenli ifadelerin kullanmak.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • grep
  • egrep
  • fgrep
  • sed
  • regex(7)


103.8 vi ile temel dosya düzenleme

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar, metin dosyalarını vi kullanarak düzenleyebiliyor olmalılardır. Bu konu, vi ile dosyada gezinmeyi, temel vi modlarını,bir metini ekleme,düzenleme,silme,kopyalama ve arama işlemlerini içermektedir.

Temel Bilgi Alanları:

  • vi kullanarak bir dosyada gezinmek.
  • Temel vi modlarını kullanmak.
  • Bir metin aramak, düzenlemek, silmek,kopyalamak ve aramak.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • vi
  • /, ?
  • h,j,k,l
  • i, o, a
  • c, d, p, y, dd, yy
  • ZZ, :w!, :q!, :e!



Başlık 104: Aygıtlar, Linux Dosya Sistemleri, Dosya sistemi hiyerarşi standartd(FHS,Filesystem Hierarchy Standard)

104.1 Disk bölümü ve dosya sistemi oluşturma

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar disk bölümlerini yapılandırabilmeli ve disk vb medyalar üzerinde dosya sistemleri -swap dahil- oluşturabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • mkfs komutunu kullanarak disk bölümleri ve aşağıdaki gibi dosya sistemlerini oluşturma:
    • ext2/ext3/ext4
    • xfs
    • reiserfs v3
    • vfat

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • fdisk
  • mkfs
  • mkswap


104.2 Dosya sistemi bütünlüğünü sağlama

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar standard dosya sistemleri ve jurnal(journaling) desteği olan dosya sistemlerinin bakımını yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Dosya sisteminin bütünlüğünü doğrulama.
  • Boş alanları ve inode değerlerini görüntüleme.
  • Basit dosya sistemi sorunlarını giderme.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • du
  • df
  • fsck
  • e2fsck
  • mke2fs
  • debugfs
  • dumpe2fs
  • tune2fs
  • xfs araçları (xfs_metadump, xfs_info vb.)


104.3 Dosya sistemlerinin mount/unmount süreçlerini yönetme

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar dosya sistemlerini mount edebilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Dosya sistemlerini elle mount/unmount yapma.
  • Açılışta dosya sistemlerini mount edebilme.
  • Kullanıcıların mount edebileceği çıkarılabilir dosya sistemlerini yapılandırma.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/fstab
  • /media
  • mount
  • umount


104.4 Disk kotası yönetimi

Ağırlık 1
Açıklama Adaylar kullanıcılar için disk kotası yönetimi yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • dosya sistemi için disk kotası tanımlama.
  • kullanıcı kotasını düzenleme, kontrol etme ve raporlama.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • quota
  • edquota
  • repquota
  • quotaon


104.5 Dosya izinlerini ve sahipliğini yönetme

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar dosya izinleri ve sahiplikliklerini doğru bir şekilde kullanarak dosyalara erişimleri kontrol edebilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Standart, özel dizin ve dosyalara erişimleri yönetme.
  • Güvenliği sağlamak için suid,sgid ve sticky bit gibi özel erişim modlarını kullanma.
  • Dosya oluşturma maskeleri(umask) değiştirebilme.
  • Dosya erişimlerinde grup alanını kullanarak grup üyelerine erişim izni verme.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • chmod
  • umask
  • chown
  • chgrp


104.6 Sembolik ve hard bağlantı(link) oluşturma ve değiştirme

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar hard veya soft bağlantı oluşturabilmeli ve bu bağlantıları yönetebilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Bağlantılar oluşturma
  • Hard veya soft bağlantıları tanımlama
  • Dosya kopyalama ile bağlantı kurma arasındaki farklılıklar.
  • Sistem yönetim işleri için bağlantıların kullanılması

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • ln


104.7 Sistem dosyalarını bulma ve dosyaları doğru yerlere yerleştirme

Ağırlık 2
Açıklama Adayların Filesystem Hierarchy Standard (FHS) tarafından belirlenen dosya ve dizin sınıflandırması hakkında bilgi sahibi olmaları gerekmektedir.

Temel Bilgi Alanları:

  • FHS(Filesystem Hierarchy Standard) standartlarına göre dosyaların doğru yerlerini anlama.
  • Linux'de dosya ve komutları bulma
  • FHS standartlarına göre önemli dosya ve dizinlerin yerlerini ve amacını bilme.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • find
  • locate
  • updatedb
  • whereis
  • which
  • type
  • /etc/updatedb.conf




Hedefler: Sınav 102

Başlık 105: Kabuklar, script ve veri yönetimi

105.1 Kabuk(shell) çevre değişkenlerini kullanma ve özelleştirme

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar, kabuk ortamını kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak üzere özelleştirebilmeliler. Adaylar,global ve kullanıcı profillerini düzenleyebilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Sisteme giris zamanında ya da yeni bir kabuk ekranına geçerken çevre degiskenlerinin ayarlamak (Ör:PATH)
  • Sık kullanılan komutlar için BASH fonksiyonları yazmak.
  • Yeni kullanıcı hesapları için minimum iskelet dizinleri olusturmak.
  • Komut arama yoluna dogru dizini vermek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/profile
  • env
  • export
  • set
  • unset
  • ~/.bash_profile
  • ~/.bash_login
  • ~/.profile
  • ~/.bashrc
  • ~/.bash_logout
  • function
  • alias
  • lists


105.2 Basit scriptler yazma ve düzenleme

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar mevcut script'leri özellestirebilmeli ya da yeni BASH script'leri yazabilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Standart sh sentaksı kullanmak.(döngüler, sartlı ifadeler)
  • Bir komutun çıktısını baska bir komuta parametre olarak vermek.
  • Bir komut çalısmasından sonra dönen degerlerden basarılı ya da basarısız oldugunu anlamak ve varsa ekstra bilgileri almak.
  • Superuser'a belli sartlar altında mail göndermek.
  • Script yorumlayıcısını shebang(#!) satırında dogru ayarlamak
  • Script'lerin lokasyonunu, sahipligini, çalıstırılmasını ve suid haklarını yönetmek

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • for
  • while
  • test
  • if
  • read
  • seq


105.3 SQL veri yönetimi

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar, veritabanlarını sorgulayabilmeli ve temel SQL komutları kullanarak veri üzerinde islem yapabilmelilerdir. Bu konu,2 tablonun birlestirilerek sorgulanmasını ve/veya subselect'leri içermektedir

Temel Bilgi Alanları:

  • Temel SQL komutlarını kullanmak.
  • Temel veri isleme gerçeklestirmek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • insert
  • update
  • select
  • delete
  • from
  • where
  • group by
  • order by
  • join



Başlık 106: Kullanıcı arayüzleri ve masüstü

106.1 X11 Kurulumu ve yapılandırması

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar X11 kurabilmeli ve konfigurasyonunu yapabilmelidir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Video kartının ve monitörün X sunucusu tarafından desteklenip desteklenmedigini anlamak.
  • X font sunucusunu ögrenmek.
  • X Penceresi yapılandırma dosyasının hakkında temel bilgi edinmek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/X11/xorg.conf
  • xhost
  • DISPLAY
  • xwininfo
  • xdpyinfo
  • X


106.2 Görüntü yöneticisini yapılandırma

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar, monitör yöneticini kurup, özellestirebilmelilerdir. Bu konu, XDM (X Display Manger), GDM (Gnome Display Manager) ve KDM (KDE Display Manager) görüntü yöneticilerini kapsamaktadır

Temel Bilgi Alanları:

  • Görüntü yöneticisini açıp kapatmak.
  • Görüntü yöneticisi selamlama cümlesini degistirmek.
  • Görüntü yöneticisi için varsayılan renk derinligini degistirmek.
  • Görüntü yöneticisini X-istasyonları için yapılandırmak.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/inittab
  • xdm konfigürasyon dosyaları
  • kdm konfigürasyon dosyaları
  • gdm konfigürasyon dosyaları


106.3 Erişilebilirlik

Ağırlık 1
Açıklama Erişilebilirlik teknolojileri hakkında bilgi ve farkındalığın gösterilmesi

Temel Bilgi Alanları:

  • Klavye erilebilirlik ayarlarını yapmak.(AccessX)
  • Görsel ayarlar ve temalar.
  • Yardımcı Teknolojiler (ATs)

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • Sticky/Repeat Keys
  • Slow/Bounce/Toggle Keys
  • Mouse Keys
  • High Contrast/Large Print Desktop Themes
  • Screen Reader
  • Braille Display
  • Screen Magnifier
  • On-Screen Keyboard
  • Gestures (used at login, for example gdm)
  • Orca
  • GOK
  • emacspeak



Başlık 107: Yönetim Görevleri

107.1 Kullanıcı hesapları,gruplar ve ilgili sistem dosyalarının yönetimi

Ağırlık 5
Açıklama Adaylar, kullanıcı hesabı ekleyip, silebilmeli ve askıya alabilmeli ve kullanıcı hesaplarında güncelleme yapabilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Kullanıcı ve grup hesabı eklemek, kaldırmak ve güncellemek.
  • password/group veritabanlarında kullanıcı/grup bilgilerini yönetmek.
  • Özel amaçlı ve limitli hesaplar olusturup, yönetmek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/passwd
  • /etc/shadow
  • /etc/group
  • /etc/skel
  • chage
  • groupadd
  • groupdel
  • groupmod
  • passwd
  • useradd
  • userdel
  • usermod


107.2 Zamanlanmış işler(cron) ile sistem yönetimi görevlerinin otomatikleştirilmesi.

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar, düzenli aralıklarla ya da belirlenen spesifik bir zamanda sistem işlerini çalıstırmak için cron ve anacron'u kullanabilir olmalılardır.

Temel Bilgi Alanları:

  • Sistem islerini ve cron'u yönetmek.
  • at ve cron'a kullanıcı erisimlerini yapılandırmak.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/cron.{d,daily,hourly,monthly,weekly}
  • /etc/at.deny
  • /etc/at.allow
  • /etc/crontab
  • /etc/cron.allow
  • /etc/cron.deny
  • /var/spool/cron/*
  • crontab
  • at
  • atq
  • atrm


107.3 Yerelleştirme ve Uluslararası hale getirme

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar, sistemi İngilizce'den başka bir dille sistemin yerelleştirmesini sağlayabilmelilerdir. Ayrıca,LANG = C'nin script yazarken neden yararlı oldugunu bilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Yerelleştirme ayarları.
  • Zaman dilimini ayarlamak.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/timezone
  • /etc/localtime
  • /usr/share/zoneinfo
  • Çevre Değişkenleri:
    • LC_*
    • LC_ALL
    • LANG
    • TZ
  • /usr/bin/locale
  • tzselect
  • tzconfig
  • date
  • iconv
  • UTF-8
  • ISO-8859
  • ASCII
  • Unicode



Başlık 108: Zaruri Sistem Servisleri

108.1 Sistem saatini ayarlama

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar, sistem zamanının düzgün şekilde ayarlayabilmeli ve NTP ile saati senkronize edebilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Sistem saatini ve tarihini tanımlama.
  • Donanım saatini UTC'de dogru zamana ayarlamak.
  • Dogru zaman dilimini yapılandırmak.
  • Temel NTP yapılandırması.
  • pool.ntp.org servisinin kullanılması.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /usr/share/zoneinfo
  • /etc/timezone
  • /etc/localtime
  • /etc/ntp.conf
  • date
  • hwclock
  • ntpd
  • ntpdate
  • pool.ntp.org


108.2 Sistem logları

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar, syslog daemon'unu yapılandırabilmelilerdir. Bu konu, loglama daemon'unun log çıktılarını merkezi bir log sunucusuna gönderecek sekilde ya da log çıktılarını merkezi bir log sunucu olarak kabul edecek sekilde yapılandırılmasını da içermektedir.

Temel Bilgi Alanları:

  • syslog yapılandırma dosyaları
  • syslog
  • standart olanaklar, öncelikler ve eylemler

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • syslog.conf
  • syslogd
  • klogd
  • logger


108.3 Mail sunucu(MTA,Mail Transfer Agent) temelleri

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar yaygın olarak kullanılan MTA'lardan haberdar olmalılardır ve istemci üzerinde temel yönlendirme ve alias yapılandırması yapabilmelilerdir. Diger yapılandırma dosyaları dahil degildir.

Temel Bilgi Alanları:

  • E-posta alias'ları olusturmak.
  • E-posta yönlendirmesini yapılandırmak.
  • Yaygın olarak kullanılan MTA programları hakkında bilgi sahibi olmak(postfix, sendmail, qmail, exim) (yapılandırma dahil degildir)

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • ~/.forward
  • sendmail emulation layer komutları
  • newaliases
  • mail
  • mailq
  • postfix
  • sendmail
  • exim
  • qmail


108.4 Yazıcılar ve çıktı yönetimi

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar, CUPS ve LPD arayüzünü kullanarak yazıcı kuyruğunu ve kullanıcı yazdırma işlemlerini yönetebilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Temel CUPS yapılandırması(yerel ve uzak yazıcılar için).
  • Kullanıcı yazdırma kuyruklarını yönetmek.
  • Genel yazdırma problemleri için problem çözme.
  • Yapılandırılmıs yazdırma kuyrugundan islem çıkarma ve islem ekleme.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • CUPS konfigürasyon dosyaları, araçları ve yardımcı programlar.
  • /etc/cups
  • eski lpd arayüzü(lpr, lprm, lpq)



Başlık 109: Networking Fundamentals

109.1 İnternet protokollerinin temelleri

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar, TCP/IP ağ temellerini kavradıklarını gösterebilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Ağ maskelerinin anlasılması.
  • Public ve private "dotted quad" IP adresleri arasındaki farkı anlamak.
  • Varsayılan route/yönlendirme eklemek.
  • Genel TCP ve UDP portları hakkında bilgi edinmek (20, 21, 22, 23, 25, 53, 80, 110, 119, 139, 143, 161, 443, 465, 993, 995).
  • TCP, UDP ve ICMP'nin ana özelliklerini ve aralarındaki farkları kavramak.
  • IPv4 ile IPv6 arasında ana farklılıkları kavramak.
  • IPv6 temel özellikleri bilgisi.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/services
  • ftp
  • telnet
  • host
  • ping
  • dig
  • traceroute
  • tracepath


109.2 Temel ağ yapılandırması

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar, istemci makinalarda yapılandırma ayarlarını görebilmeli, değiştirebilmeli ve dogrulayabilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Ag arayüzlerini elle ve otomatik olarak yapılandırmak.
  • Temel TCP/IP host yapılandırması.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/hostname
  • /etc/hosts
  • /etc/resolv.conf
  • /etc/nsswitch.conf
  • ifconfig
  • ifup
  • ifdown
  • route
  • ping


109.3 Temel ağ sorunlarını giderme

Ağırlık 4
Açıklama Adaylar, istemci makinelerdeki ağ problemlerini belirleyebilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Elle ve otomatik olarak ağ arayüzlerini ve yönlendirme tablosunu yapılandırmak ve ağ arayüzü eklemek, silmek, baslatmak, durdurmak,yeniden başlatmak ve yeniden yapılandırmak.
  • Yönlendirme(routing) tablosunu degiştirmek, görüntülemek ve yapılandırmak ya da yanlış yapılandırılmıs ön tanımlı ağ geçidini elle yapılandırmak.
  • Ağ yapılandırmasıyla ilgili problemleri debug etmek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • ifconfig
  • ifup
  • ifdown
  • route
  • host
  • hostname
  • dig
  • netstat
  • ping
  • traceroute


109.4 Kullanıcı tarafında DNS ayarlarını yapılandırma.

Ağırlık 2
Açıklama Adaylar, istemci makinada dns'i yapılandırabilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Yerel sistemde DNS'in kullanılısını göstermek.
  • Kullanılacak isim çözümleyicisinin sırasını degistirmek.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/hosts
  • /etc/resolv.conf
  • /etc/nsswitch.conf



Başlık 110: Güvenlik

110.1 Güvenlik yönetimi görevlerinin yürütülmesi

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar, yerel güvenlik politikalarına göre makine güvenlik yapılandırmasının nasıl gözden geçirilmesi gerektigini bilmeleri gerekmektedir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Bir sistemi, suid ve sgid bit'e sahip dosyaları bulmak üzere incelemek.
  • Kullanıcı şifrelerinin oluşturulması ve şifrelerinin degiştirilmesi ve şifre eskitme bilgisinin girilmesi.
  • Bir sistem üzerindeki açık portların nmap ve netstat kullanılarak belirlenmesi.
  • Kullanıcının sisteme girislerini, kullanıcı süreçlerini ve bellek kullanımını sınırlamak.
  • Temel sudo yapılandırması ve kullanımı.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • find
  • passwd
  • lsof
  • nmap
  • chage
  • netstat
  • sudo
  • /etc/sudoers
  • su
  • usermod
  • ulimit


110.2 Sunucu güvenliğini sağlama

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar, temel seviyede makine güvenliginin nasıl ayarlandıgını bilmelilerdir.

Temel Bilgi Alanları:

  • Shadow sifrelerinin varlıgından ve nasıl çalıstıgından haberdar olmak.
  • Kullanımda olmayan ag servislerini kapatmak.
  • TCP wrapper'ların rolünü anlamak.

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • /etc/nologin
  • /etc/passwd
  • /etc/shadow
  • /etc/xinetd.d/*
  • /etc/xinetd.conf
  • /etc/inetd.d/*
  • /etc/inetd.conf
  • /etc/inittab
  • /etc/init.d/*
  • /etc/hosts.allow
  • /etc/hosts.deny


110.3 Şifreleme ile veri güvenliği

Ağırlık 3
Açıklama Adaylar, veriyi ve iletisimi korumak için public key tekniklerini kullanmayı bilmelidirler.

Temel Bilgi Alanları:

  • Temel OpenSSH 2 yapılandırılmasını ve kullanımını saglamak.
  • OpenSSH 2 sunucu key dosyalarınının rolünü anlamak.
  • Temel GnuPG yapılandırılmasını, kullanımını ve anahtar iptalini saglamak.
  • SSH port tünelleme metodunu anlamak (X11 tünellerini de içermektedir.).

Kullanılan dosyalar, terimler ve araçların kısmi bir listesi:

  • ssh
  • ssh-keygen
  • ssh-agent
  • ssh-add
  • ~/.ssh/id_rsa and id_rsa.pub
  • ~/.ssh/id_dsa and id_dsa.pub
  • /etc/ssh/ssh_host_rsa_key and ssh_host_rsa_key.pub
  • /etc/ssh/ssh_host_dsa_key and ssh_host_dsa_key.pub
  • ~/.ssh/authorized_keys
  • /etc/ssh_known_hosts
  • gpg
  • ~/.gnupg/*